Jarenlang stond er in het binnenhof, tegen de vakwerkmuur, een Japanse kerselaar. In 2014 gaf hij de geest. Voor mijn verjaardag in 2015 plantten Jos, mijn echtgenoot, en Lowie, mijn zoon, een jonge perenboom van de Belgische variëteit Dicolor. Man- en zoonlief wisten dat ik een boontje had voor deze peer. Ik promootte ze zelfs ooit in een lokaal warenhuis. Lowie groef het gat en zorgde voor voldoende bemesting. Jos gaf het boompje een eerste professionele snoeibeurt. Mooi teamwork! En geef toe, toch wel een origineel geschenk.

Bomen … meestal overleven ze ons. En, de volgende generatie kan er zelfs nog van eten, want perenbomen worden doorgaans oud. In de plantage achter de hoeve staan perenbomen van meer dan 50 jaar oud.

De Dicolor-peer is mijn lievelingspeer. Ik ben helemaal weg van haar helrode blos. Ze lacht mij gewoon toe, als ze in de fruitschaal ligt. Lang ligt ze daar meestal niet … de verleiding om haar op te smullen is te groot. Lekker knapperig fruit is voor mij snoep!

Deze peer is niet het hele jaar door verkrijgbaar, alleen vanaf einde november en gedurende de (feest)maand december. Het is een nicheproduct. Daardoor ook is het aanbod beperkt.

Op de foto’s zie je de rijpende vruchten, een herfstbeeld van het boompje, en een eetklare Dicolor-peer in de fruitschaal.

Tijdens het ontbijt serveer ik steevast fruit van eigen bodem. Ik wil het werk van mijn man en zonen alle eer aandoen! Want fruit kweken is een harde stiel. Ik ben er trots op ambassadrice te kunnen zijn voor de prachtige streek Haspengouw – het Toscane van het Noorden – en voor het lekkere fruit dat deze regio voortbrengt.

Jos werkt met zijn broer en twee neven in het familiebedrijf. Ze kweken appels, peren en kersen. Zij bewaren, verpakken en verkopen ze in binnen- en buitenland. Onze twee zonen Dieter en Lowie traden in zijn voetsporen. Zij zijn de vierde generatie.

Samen telen zij appels zoals Gala, Elstar, Cox, Boskoop, Kanzi, Jonagold, Jonagored, Golden, Greenstar, Idared, Braeburn, Galant (een bio-appel).

Het merendeel van de peren is Conférence.  Corina, Triomphe de Vienne, Beurré Hardy, Durondeau, Doyenné du Comice, Dicolor vullen de rij aan.

En de kersen luisteren naar namen als Summit, Sylvia, Kordia, Karina en Regina.

Ik ben verrast hoeveel vragen toeristen stellen over het fruit in ’t algemeen en de teelttechniek in het bijzonder. Velen onder hen hebben in hun eigen tuin wel een of andere fruitboom geplant. Ze leren dan ook graag bij over snoeien, bewaren, enz. Benieuwd welke vragen de toeristen zoal stellen over fruit?

• Hoe komt het dat je, op regelmatige afstanden in de rij, bomen van een andere soort tegenkomt? Soms zijn het bomen met heel kleine appels.
• Waarom hebben die perenbomen achter de boerderij in hun stam een insnijding, zowel boven- als onderaan
• Hoeveel bomen staan hier achter de hoeve?
• Hoe oud zijn deze bomen?
• Zijn er in mei nog bloesems?
• We zien windmolens in de plantage staan. Waarvoor worden die gebruikt?
• Waarom sproei je niet met water op de bloesems, zoals in Nederland?
• Wat is geïntegreerde bestrijding?
• Hoe weet een fruitteler welk tijdstip het meest geschikt is om het fruit te plukken?
• Hoeveel kg appels/peren zitten er in zo’n grote bak?
• Hoeveel kg appels/peren kunnen er aan één boom hangen?
• Waar vinden de fruittelers al die plukkers?
• Bewaren jullie al dat fruit zelf?
• Hoe en waar wordt het fruit bewaard?
• Hoe houden fruittelers zich bezig in de winter?
• Waar gaat al dat fruit naartoe?
• Kopen de Russen appelen of peren?
• Kunnen Russen niet zelf appels kweken?
• Welk fruit kopen de Mongolen hier?
• enz…

Op deze, en nog veel meer vragen, krijg je tijdens een gesprek met Jos een uitgebreid antwoord. De gasten leren niet alleen bij over het fruit, ze gaan ook meer respect tonen voor het fruit, en het werk van een fruitteler. Want fruit telen is een arbeidsintensief beroep.

Wil je kennismaken met ons fruitbedrijf, dan kan je surfen naar www.belexport.com.

Jos werkt ook mee aan een project van de kwaliteitsketen Carrefour: Belgische appels, boordevol smaak, residu-arm, duurzame teelt. Bekijk het filmpje… https://www.carrefour.eu/nl/artikel/appels-van-kwaliteitsketen-carrefour

Fruit telen is ook een risicovol beroep. De weersomstandigheden en de natuur spelen hierin een belangrijke en cruciale rol. Ook socio-economische oorzaken kunnen de fruittelers parten spelen.

Enkele voorbeelden.

Door de vorstprikken in de bloesemperiode (april) kunnen bloesems bevriezen waardoor de kans bestaat dat er weinig, minder of nauwelijks oogst is. In 2017 vroor het in april meerdere nachten tot -7°C. De bloesems bevroren. Enkele uren vrieskou kan al schade veroorzaken, maar enkele nachten vele graden onder nul … dat is de doodsteek voor de bloesems. Het gevolg was een laag appel-aanbod.

Bij extreme droogte of hitte kunnen de vruchten verbranden. Ook de bomen lijden dan door watertekort en kunnen zelfs afsterven. Onze gast Ward van Teylingen uit Nederland zei: “We liepen door een appelplantage, en aan de zonkant waren veel appels met zo’n brandvlek. Bij de peren zagen we dat verschijnsel niet. Ik heb er een foto van genomen.”

Ongeziene onweders met hagelstenen zo groot als tennisballen, kunnen het fruit ongeschikt maken voor consumptie.

Door te lange periodes van regen kunnen kersen kapot springen, en bomen afsterven, omdat hun wortels langere tijd geen zuurstof krijgen, en verstikken.

Een invasie van insecten kan het fruit fel schaden, en ook vogels die met hun bek in de peren, kersen, … pikken. De vruchten zijn dan niet meer geschikt voor consumptie. Hevige windstoten en windhozen blazen hele plantages compleet tegen de grond, en ook de zware investeringen – zoals overkappingen – gaan daarbij aan diggelen.

Het mag al een wonder heten, dat een aantal percelen elk jaar ongeschonden ontsnappen aan dit natuurgeweld, dat door de opwarming van de aarde almaar alarmerender gevolgen kent.

Ook het Rusland-embargo – de boycot (door president Poetin) van import van o.a. fruit uit Europa – baart de fruitsector grote zorgen. Een politieke kwestie waarvan de fruitteler onrechtstreeks, en ongewild, de dupe is.

De fruitsector is sterk exportgericht. Van de ene dag op de andere viel bijgevolg 60% van de export van fruit naar Rusland weg. De fruittelers moesten op zoek gaan naar nieuwe afzetmarkten.

De Waalse minister-president Paul Magnette verzette zich in 2016 om het handelsverdrag tussen Canada en de Europese Unie (CETA) te ondertekenen. Die beslissing veroorzaakte veel spanning en onbegrip in de fruitsector.

Niet alles is kommer en kwel. Er zijn ook mooie kanten aan het fruittelersberoep.

Fruittelers hebben een innige band met de natuur. Ze produceren voedsel … een van de primaire behoeften van de mens. De fruitbomen in ons bedrijf absorberen 2000 ton CO2. Wij dragen dus ruimschoots bij tot een beter klimaat.

Wil je kennismaken met 2 eeuwen Haspengouwse fruitgeschiedenis? Op een boogscheut van ’t Wijngaardhof kan je het Fruitbelevingscentrum in de stoomstroopfabriek in Borgloon (5 km) bezoeken. Daar wordt het hele stroop- én fruitverhaal tussen indrukwekkende en beschermde machinerie verteld. Ook boeiend voor kinderen! Meer info: zie Toerisme Borgloon.